تنظیمات | |
قلم چاپ | اندازه فونت |
نقش تغذیه در پوکی استخوان چیست
استخوان بندی انسان در بیست سال اول عمر ساخته شده و تثبیت میشود و تغذیه مناسب در این سنین همراه با انجام ورزش های مناسب موجب میشود تا بدن بتواند استخوان های قویتر و محکم تری بسازد که تا آخر عمر باقی بماند. پس سرمایه گذاری اصلی برای بدست آوردن یک استخوان بندی خوب و محکم در بیست سال اول عمر است. بعد از این سن تراکم استخوان بتدریج ولی با یک شیب ملایم کم میشود ولی حداکثر از دست رفتن تراکم استخوان در سنین بالا است. در زنان در ده سال اول بعد از یائسگی هر سال 4-2 درصد تراکم استخوان از دست میرود.
کاهش تراکم استخوان در مردان کندتر از زنان است ولی در سن 65 سالگی در هر دو جنس تراکم استخوان تقریبا به یک اندازه خواهد رسید. پوکی استخوان در نژاد سفید، در کسانی که سابقه فامیلی آن را دارند و در زنانی که زود یائسه میشوند بیشتر دیده میشود. از طرف دیگر در کسانی که کلسیم کمی مصرف میکنند، فعالیت بدنی کمی دارند و سیگار و الکل مصرف میکنند هم شدیدتر است.
تغذیه یکی ار مهمترین نقش ها را در ایجاد یا پیشگیری از پوکی استخوان دارد مهمترین عوامل تغذیه ای دخیل در پوکی استخوان میزان مصرف کلسیم و ویتامین دی و تا حدودی پروتئین است.
کلسیم
کلسیم یکی از مهمترین مواد مورد نیاز برای داشتن استخوان های محکم است. مهمترین منبع کلسیم شیر، ماست و پنیر است. هیچ منبع غذایی دیگری به اندازه لبنیات کلسیم ندارد. تحقیقات نشان داده که بچه ها و نوجوانانی که از لبنیات کمتری در رژیم غذایی خود استفاده میکنند استخوان هایی با تراکم کمتر دارند. همچنین بالغینی که در زمان بچگی لبنیات کمتری مصرف کرده اند در بزرگسالی بیشتر به پوکی استخوان دچار میشوند.
برای اینکه بتوان میزان کافی کلسیم را به بدن رساند مصرف روزانه سه بار لبنیات در روز ضروری است. میزان نیاز کلسیم هر فرد بطور متوسط روزی یک گرم است. نوجوانان، زنان بعداز سن یائسگی و زنان باردار به روزی 1.3 گرم کلسیم نیاز دارند. هر لیوان شیر و یا هر لیوان ماست حدود یک چهارم تا یک سوم گرم کلسیم دارد.
در صورتی که نمیتوانید میزان کلسیم روزانه مورد نیاز خود را از طریق غذا تامین کنید باید آنرا از طریق قرص های حاوی کلسیم به بدن خود برسانید. هر قرص کلسیم بطور معمول حاوی یک چهارم گرم کلسیم است. بهترین زمان مصرف این قرص ها همراه با غذا است و در هر وعده نباید بیش از یک عدد قرص مصرف کرد.
ویتامین دی
ویتامین دی برای جذب کلسیم ضروری و مورد نیاز است. بدون ویتامین دی بدن نمیتواند کلسیمی را که وارد بدن شده به درستی جذب کرده و بر روی استخوان ها بنشاند. گرچه ویتامین دی توسط پوست بدن انسان وقتی زیر نور آفتاب است ساخته میشود ولی در زندگی شهری امروزی بندرت کسی را میتوان یافت که به اندازه کافی در معرض نور خورشید قرار گیرد تا ویتامین دی مورد نیاز به وی برسد.
میزان نیاز هر فرد به ویتامین دی بطور متوسط روزی هزار واحد بین المللی است. مهمترین غذاهایی که ویتامین دی زیاد دارند ماهی سالمون، ساردین و تون است. بیش از 70 درصد مردم کمبود ویتامین دی دارند. اگر فکر میکنید در رژیم غذایی شما به اندازه کافی ویتامین دی وجود ندارد باید آن را از طریق مکمل ها مانند قرص های مولتی ویتامین و یا قرص های کلسیم-دی به بدن خود برسانید.
پروتئین
ساختمان استخوان شامل یک داربست سه بعدی از جنس پروتئین است که املاح کلسیم بر روی آن رسوب میکند. برای ساخته شدن داربست استخوان بدن نیاز به پروتئین دارد. بدون پروتئین کافی استخوان ضعیف خواهد بود. بنابراین رژیم غذایی باید حاوی مقادیر کافی پروتئین باشد. مصرف لبنیات نه تنها میتواند کلسیم بدن را تامین کند بلکه حاوی مقادیر فراوانی از پروتئین است.
تغییرات زیر در رژیم غذایی میتوانند در میزان تراکم استخوان موثر باشند.
میزان کلسیم مورد نیاز برای هر فرد بطور متوسط روزی یک گرم است. این میزان در بعضی گروه ها مانند بچه ها، نوجوانان، ورزشکاران و زنان باردار و شیرده بیشتر است. صرفنظر از میزان مصرف لبنیات، هر فرد بطور متوسط روزی 200 میلیگرم کلسیم از طریق غذا دریافت میکند. مسلما این میزان دریافتی کلسیم اصلا کافی نیست. اگر فقط بتوان از یک غذا برای مبارزه با پوکی استخوان نام برد آن چیزی جز شیر نیست. مصرف روزانه شیر مهمترین و موثرترین و کم خطرترین و طبیعی ترین راه پیشگیری از پوکی استخوان است. هر لیوان 250 سی سی شیر حدود 300 میلیگرم و هر لیوان 250 سی سی ماست حدود 400 میلیگرم کلسیم دارد. این بدان معنی است که هر فرد بطور متوسط نیاز به مصرف سه لیوان شیر یا سه لیوان ماست دارد. متاسفانه دریافتی کلسیم در اغلب افراد جامعه کمتر از 500 میلیگرم است. برای دریافت میزان کافی کلسیم راهی بجز مصرف بیشتر لبنیات و یا مصرف مکمل های دارویی کلسیم نیست. من با شیر مشکل دارمبسیاری از مردم فکر میکنند دستگاه گوارش آنها به تحمل به شیر ندارد. با رعایت موارد زیر میتوانید این مشکل را کمتر کنید
بعضی افراد فکر میکنند مصرف زیاد شیر و لبنیات احتمال بروز سنگ کلیه را افزایش میدهد. این سخن کاملا غلط است. مهمترین عامل مستعد کننده بدن انسان به تشکیل سنگ کلیه، زمینه های ژنتیکی و غلیظ شدن ادرار است. پس حتی اگر بدن شما زمینه سنگ سازی کلیه دارد اگر روزانه به قدر کافی آب بخوردید تا حدی که ادرار شما کم رنگ شود احتمال تشکیل سنگ کلیه در شما بسیار کم میشود. مصرف مکمل کلسیمدر کسانی که نمیتوانند کلسیم مورد نیاز خود را از طریق مواد غذایی تامین کنند باید کلسیم بصورت مکمل دارویی مصرف شود. کلسیم مکمل میتواند بصورت قرص یا شربت مصرف شود. در استفاده از کلسیم به موارد زیر توجه کنید
منبع : سایت ایران ارتوپد |