وقتي جذب اندام متناسب يکي از دوستانم شدم و تصميم گرفتم براي اينکه اندام و هيکلي مثل او داشته باشم، به باشگاه بروم و ورزش بدنسازي انجام دهم.» اما مگر ميشود ورزش کني و کليههايت را از دست بدهي؟ مگر ميشود ورزش کني و زخممعده بگيري؟ مگر ميشود ورزش کني و مجبور باشي تا آخر عمر کورتون مصرف کني؟ نميشود. ميدانيم که نميشود، ميدانيم و به همين دليل پاي صحبتهاي مسعود مينشينيم تا بدانيم اين همه بلا چطور سرش آمد. اسمش مسعود است. فقط 27 سال دارد و 13 ماه پيش هر 2 کليهاش را از دست داده است. خودش ميگويد: «ماجرا از 7 سال پيش شروع شد...
مسعود 27 ساله که بر اثر مصرف داروهاي بدنسازي دو کليهاش را از دست داده، ميگويد:
بدنسازيام به بدنسوزي تبديل شد!
سلامت: چه شد پس از رفتن به باشگاه، اين همه مشکل برايتان پيش آمد؟
باشگاه رفتن و ورزش کردن مشکلي نداشت، خود من بودم که باعث ايجاد کلي دردسر شدم.
سلامت: چطور؟
2 ماه بيشتر از باشگاه رفتنم نگذشته بود که تصميم گرفتم مصرف داروهاي بدنسازي را شروع کنم. خيلي دلم ميخواست زودتر به اندام دلخواهم برسم. با وجود اينکه همباشگاهيها و مربيها به من گفتند مصرف دارو برايم زود است و ممکن است عوارض داشته باشد، به حرف هيچ کدامشان اهميتي ندادم و سراغ داروهاي بدنسازي رفتم.
سلامت: چه داروها يا مکملهايي مصرف ميکرديد؟
انواع مکملهاي پروتئيني و ويتاميني، کراتين، اکسي، متان، آمينو و قرصهاي اشتهاآور.
سلامت: اين مکملها را از داروخانه تهيه ميکرديد؟
متاسفانه نه. آنها را از يک مغازه در خيابان فلاح ميخريدم که انواع و اقسام پودرها و مکملهاي بدنسازي را ميفروخت و فروشندهاش ادعا ميکرد محصولاتش اصل است.
سلامت: مصرف اين داروها تحتنظر پزشک يا مربي ورزشي بود؟
نه. تمام آنها را سرخود مصرف ميکردم و پس از مدتي که ديدم خوب جواب ميدهد، دوز مصرف را بالا بردم.
سلامت: مصرف اين همه داروي نيروزا و اشتهاآور، انرژيتان را بيش از اندازه بالا نميبرد؟
چرا، در آن روزها آنقدر انرژي داشتم که بعد از وزنه زدن در باشگاه، کلي به کيسه بوکس مشت ميکوبيدم تا انرژيام تخليه شود. اگر باز هم انرژي داشتم، به ديوار هم مشت ميکوبيدم. داروهاي اشتهاآور آنقدر اشتهايم را زياد ميکردند که اگر فقط چند دقيقه غذا خوردنم دير ميشد، دستوپايم ميلرزيد و به حدي عصبي ميشدم که اگر کسي حرفي ميزد يا کوچکترين اتفاقي ميافتاد، بلافاصله کنترلم را از دست ميدادم و دعوا راه ميانداختم.
سلامت: اين ورزش بدنسازي فايدهاي هم داشت؟
به جز چند مسابقهاي که دادم و مقامهايي که آوردم؛ هيچ! متاسفانه بدنسازي براي من دقيقا به بدنسوزي تبديل شد.
سلامت: عوارض داروهاي بدنسازي، چند وقت پس از مصرف آنها سراغتان آمد؟
چند ماه بعد از مصرف، دچار ناراحتيهاي شديد گوارشي مانند دلدرد، دردمعده و زخممعده شدم. 3 سال بعد هم که دستوپايم شروع به ورم کرد و اصلا متوجه نبودم خيلي کمتر از گذشته دستشويي ميروم. مدام حالت تهوع داشتم و حس ميکردم غذا در گلويم گير ميكند. اوايل اين مشکلات را چندان جدي نميگرفتم اما بالاخره به اصرار اطرافيان به متخصص ارتوپد مراجعه كردم.
سلامت: چرا ارتوپد؟
چون دستوپايم به شدت باد کرده بود و فکر ميکردم مشکل گرفتگي عروق و ارتوپدي دارم. متخصص ارتوپد بعد از درخواست چند عکس و آزمايش و مشاهده آنها گفت که اصلا دچار گرفتگي رگ نيستم و مشکل ارتوپدي ندارم.
سلامت: بعد چه كرديد؟
3 ماه گذشت و بعد از اينکه ديدم وضعيتم بسيار وخيم شده، به پزشک عمومي مراجعه کردم. برايم آزمايشخون نوشتند و وقتي آزمايش دادم، مسوول آزمايشگاه گفت هفته آينده براي گرفتن جواب به آنجا بروم، اما همان روز غروب از آزمايشگاه با من تماس گرفتند و خواستند مرا ببينند.
سلامت: چرا؟
ظاهرا علايم خطرناکي در آزمايشخونم ديده شده بود. کراتنين و اوره خونم به شدت بالا بود. بعدها متوجه شدم بهدليل مصرف داروهاي بدنسازي، کليههايم دچار مشکل شدهاند و بهدليل پايين آمدن حجم و تعداد دفعات دفع ادرار، دچار افزايش اوره و کراتنين خون شدهام و دستوپايم ورم کرده است. رييس آزمايشگاه از من پرسيد آيا قبلا دياليز ميشدهام و وقتي با جواب منفي من روبرو شد، گفت حتما اشتباه شده و بايد سريع به پزشک مراجعه و آزمايشها را تکرار کنم.
سلامت: اين کار را انجام داديد؟
بله، آزمايشها دوباره تکرار شد و بعد از 48 ساعت که جواب آنها آمد، پزشکم گفت که مشکل شديد کليه پيدا کردهاي و بايد به سرعت بستري شوي.
سلامت: و بعد؟
متاسفانه بعد از بستري و نمونهبرداري از کليهها، مشخص شد هر دو کليهام صد درصد از کار افتادهاند و بايد تا پيدا شدن کليهاي جديد براي پيوند، دياليز شوم.
سلامت: چه مدتي دياليز ميشديد؟
حدود 6 ماه. يعني قرار بود فقط 1 ماه دياليز شوم اما از آنجا که عفونت معده هم پيدا کرده بودم، پزشک معالجم تشخيص داد بايد تا رفع عفونت معده منتظر ماند.
واقعا هر روز دياليز به اندازه يک عمر برايم ميگذشت و هرگز عذاب و درد آن روزها از يادم نميرود. تنها شانسي که آوردم، اين بود که خيلي زود يک کليه برايم پيدا شد و به لطف خدا کار پيوند کليه به خوبي انجام گرفت.
سلامت: آيا بعد از پيوند هم مشکلي داشتيد؟
معلوم است که دارم؛ من امروز آدمي با يک کليه و عضو پيوندي هستم و ديگر هرگز نميتوانم زندگي عادي گذشتهام را داشته باشم. با اينکه 13 ماه از پيوندم ميگذرد، هنوز و هر روز در حال مصرف دارو هستم؛ داروهايي که بايد تا آخر عمر مصرفشان کنم. ماهي يا دو ماهي يکبار بايد نزد پزشک بروم و ويزيت شوم. بههيچوجه نبايد کليه?ام سرما بخورد. بايد به شدت مواظب باشم تا ضربهاي به آن نخورد. ديگر نميتوانم با دوستانم به کوه يا اسکي بروم. حتي نميتوانم ورزشهاي دلخواهم را انجام دهم. به علت کورتونهايي که مصرف ميکنم، سيستم ايمني بدنم به شدت ضعيف است و يک سرماخوردگي ساده ميتواند برايم به خطرناکترين بيماري دنيا تبديل شود. بودن در مکانهاي شلوغ و آلوده بهدليل احتمال ورود ويروس و ميکروب به بدن، تقريبا برايم ممکن نيست. در يک کلام بگويم که من ديگر آن آدم سابق نيستم.
سلامت: چرا بايد کورتون مصرف کنيد؟
براي اينكه سيستم دفاعي بدن عليه عضو پيوندي جديد وارد عمل نشود و آن را مانند يک دشمن از بين نبرد و از کار نيندازد.
سلامت: حرف آخر؟
از تمام جوانها ميخواهم بدون فکر و از روي هيجان و احساساتشان به سراغ داروهاي بدنسازي نروند. از تمام کساني که اين مطلب را ميخوانند خواهش ميکنم عمر و آيندهشان را با روياهاي بيهوده هدر ندهند و از حال و روز امثال من درس عبرت بگيرند.
نگاه فوقتخصص گوارش و کبد
داروهاي بدنسازي
زخم گوارشي ميآورند
دکتر شهرام آگاه
عضو هيات علمي دانشگاه علوم?پزشکي تهران
داروهاي مختلفي که بيرويه و بدون تجويز پزشک و حتي گاهي بدون اطلاعات علمي براي افزايش غيرطبيعي حجم عضلات يا افزايش انرژي بدن استفاده ميشوند، عوارض متعددي براي تمام ارگانهاي بدن مانند دستگاه گوارش و کبد دارند. اين داروها بسيار متنوع هستند و شايعترين آنها ويتامينها و موادمعدني است؛ درست همان داروها و مکملهايي که آقاي مسعود مدتي بيرويه آنها را استفاده ميکرده است. مهمترين مشکلي که مصرف بيرويه ويتامينها و موادمعدني ايجاد ميکند، عوارض گوارشي است. برخي از مينرالها ميتوانند باعث ايجاد سوءهاضمه يا تحريک معده شوند. به همين دليل هم اين بيمار در ماههاي اول پس از مصرف دچار معدهدرد شده بوده است. مصرف ويتامينها در حجم بالا عوارضي مانند تهوع و دردهاي شکمي دارد. ويتامينهاي محلول در آب از طريق کليه دفع ميشوند اما ويتامينهاي محلول در چربي قابل دفع از طريق کليهها نيستند و ميتوانند باعث ايجاد مسموميتهاي متعددي شوند. هورمونهاي آنابوليزان هم که از مواد نيروزا محسوب ميشوند و برخي افراد در بدنسازي آنها را مصرف ميكنند، خطرناکترين داروهاي نيروزا هستند. مهمترين عارضه اين داروها، ايجاد مشکلات جدي کبدي، تومورهاي عروقي در کبد و برخي از انواع سرطانهاي کبد است. داروهايي که اين بيمار مصرف ميکرده، مانند خيلي از داروهاي بدنسازي، بر متابوليسم بدن تاثير ميگذارند. ممکن است محرک سيستم عصبي يا عضلاني باشند و با تاثيراتي که بر عروق دارند، گاهي ميتوانند باعث ايجاد زخمهاي خاصي در نقاط مختلف بدن مانند دستگاه گوارش هم بشوند. مثلا يکي از عارضههاي اين داروها در بدن بيمار، ايجاد زخممعده بوده است. برخي از موادمخدر هم در تهيه اين داروهاي بدنسازي به كار ميروند كه مشکلاتي براي فرد ايجاد ميکنند. نکته مهم اين است که داروهاي بدنسازي، غيرقانوني تهيه ميشوند و ميتوانند حاوي هر ماده ناشناخته و مضري باشند. به همين دليل پرهيز از مصرف آنها به شدت توصيه ميشود زيرا هيچ راهي براي فرار از عوارض مصرفشان وجود نداشته، ندارد و نخواهد داشت.
نگاه متخصص پزشکي ورزشي
خيلي از اين داروها آلودگي دارند
دکتر احمد باقريمقدم
عضو هيأتعلمي دانشگاه علوم پزشکي تهران
مصرف مکملها شرايط خاصي دارد و فقط ورزشکاراني در سطح بالا که ورزشهاي قهرماني و ملي انجام ميدهند و در مواردي که فعاليتهاي ورزشي سنگين و شديد دارند، ميتوانند برخي از مکملهاي گروه A را تحتنظر پزشک تيم مصرف کنند. در ساير موارد، استفاده از مکملهاي دارويي و غذايي به هيچوجه به هيچ فردي توصيه نميشود و رژيمهاي غذايي مناسب ميتوانند پاسخگوي نياز هر ورزشکاري در هر رشتهاي باشند. متاسفانه استفاده از مکملها و ترکيبهاي دارويي که گاهي افراد غيرحرفهاي و غيرپزشک هم آنها را تجويز ميكنند، در ميان ورزشکاران بدنسازي رايج شده است. به همين دليل شاهد رشد روزافزون تعداد افرادي هستيم که بهدليل ابتلا به عوارض داروهاي بدنسازي، روانه مراکزدرماني ميشوند. ويتامينها، کلسيم و کراتين جزو مکملهاي مجاز هستند و ميتوانند تحتنظر پزشک مصرف شوند اما ساير مکملها مانند آنچه اين بيمار مصرف ميکرده، 2 مشکل اساسي دارند؛ بيشتر آنها از مواد هورموني و آنابوليک تشکيل شدهاند و مصرفشان در حجم بالا بسيار خطرناک است زيرا ميتوانند باعث ايجاد عوارض قلبي، رواني، هورموني و کليوي شوند. دوم اينکه مصرف بيرويه مکملها، حتي انواع مجازشان، عوارض خطرناکي براي بدن دارد. متاسفانه در مورد اين بيمار، مصرف بيش از حد مکملهاي پروتئيني در کنار ساير داروها و احتمالا دريافت سمومي که به صورت مشخص و نامشخص در مکملها وجود دارد، باعث ايجاد اختلال در عملکرد کليهها و در نهايت هم از دست دادن آنها شده است. افراد غيرحرفهاي و غيرپزشک متوجه علايم و عوارض مصرف داروهاي بدنسازي نميشوند. اگر مسعود با نظر پزشک دارو و مکمل مصرف ميکرد، حتما پس از مشاهده ناراحتيهاي اوليه مانند ناراحتيهاي گوارشي، متوجه بروز عوارض اين داروها ميشد و شايد ديگر کارش به پيوند کليه نميكشيد. به همين دليل ما اصرار ميکنيم ورزشکاران سرخود سراغ مکملها و داروهاي بدنسازي نروند. در نهايت بد نيست اين موضوع را هم بدانيد که براساس نتايج تحقيقات، درصد بالايي از داروهاي بدنسازي موجود در تمام کشورها، حتي کشورهاي اروپايي و آمريکا، داراي آلودگي هستند. در بيشتر کشورهاي غربي، الزام حقوقي به نوشتن محتويات مواد مصرفي روي برچسب کالاها وجود ندارد. به همين دليل مواد ممنوعه موجود در مکملها و داروهاي بدنسازي روي برچسب اطلاعات محصول درج نميشود، بنابراين وقتي مکملي غيرقانوني وارد کشور ميشود، ممکن است محتوي انواع آلودگيهاي هورموني و آنابوليک باشد. به همين دليل خريد اين مواد از فروشگاههاي غيرمجاز توصيه نميشود. حتي داروخانهها هم بايد اين مکملها را با تاييديه وزارت بهداشت بفروشند و خريد مکمل بدون تاييديه حتي از داروخانهها هم توصيه نميشود.
نگاه متخصص اپيدميولوژي تغذيه
دکتر ربابه شيخالاسلام
دبير جشنواره ميگويد:
مربيان ورزشي هم بايد سوگند بخورند
سلامت: با وجود ابعاد وسيع مشکلي که در مورد بدنسازي و عوارض داروها و مكملهاي پرخطر وجود دارد، فکر ميکنيد صفحه «ميزگرد تناسباندام» مانند صفحه «زير ذرهبين روغن» موفق ميشود؟
اول بايد موفقيت را معني کرد. من هماکنون هم احساس موفقيت ميکنم چون در 4 ماه گذشته که يک موج اطلاعرساني را با همکارانم در بهسايت ايران، هفتهنامه سلامت، صدا?و?سيما، پرشين?بلاگ و سلامت نيوز ايجاد کرديم، عده زيادي از متخصصان کشور که در مطب يا کلينيکهاي خود شاهد عوارض روشهاي نادرست بدنسازي هستند، به کميته علمي جشنواره پيوستهاند. علاوه بر اين، فدراسيون پزشکي ورزشي کشور که جزو حاميان اين جشنواره است، فهرست مکملهاي مجاز را اعلام کرده و بخشنامهاي نيز صادر کردهاند که در نظارتهايي که در سالنهاي بدنسازي انجام ميشود با کساني که مکملهاي غيرمجاز مصرف ميکنند، به شدت برخورد خواهدشد. ادارهکل نظارت بر دارو نيز کميتهاي را براي نگاه مجدد به مکملها تشکيل داده که اميدوارم نتيجه کارشان به زودي منتشر شود.
سلامت: آيا اعضاي کميته علمي جشنواره همه از بخش سلامت هستند؟
نه و اين خود يک موفقيت بزرگ ديگر است؛ ما متوليان سلامت را با متوليان ورزش، بهخصوص ورزش همگاني به همکاري دعوت کردهايم. اگر به سايت جشنواره مراجعه کنيد، حاميان را خواهيد يافت. از وزارت بهداشت، دفتر آموزش بهداشت و ارتقاي سلامت اولين مشوق ما بود و بعد کمکم فدراسيونهاي ورزشي هم به گروه حاميان پيوستند. البته هنوز هم از همه متخصصان گروه پزشکي، انجمنهاي علمي مربوطه، متوليان ورزشي، دانشکدههاي تربيت بدني و... دعوت ميکنيم با مراجعه به سايت و آشنايي با محورهاي جشنواره و همايش علمي، در اين حرکت اطلاعرساني ملي شريک شوند.
سلامت: حاميان جشنواره تاکنون کمک مالي براي برگزاري اين جشنواره داشتهاند؟
متاسفانه تاکنون هزينهها را برگزارکنندگان پرداخت كردهاند و هيچ کمک مالياي نداشتهايم. فقط مدير محترم برج ميلاد با در اختيار گذاشتن سالني بزرگ براي برگزاري جشنواره به ما كمك کردهاند که لازم ميدانم صميمانه از ايشان و همکارانشان تشکر کنم. ضمنا معاونت اجتماعي فرهنگي شهرداري تهران نيز قول مساعدتهايي را براي اطلاعرساني وسيع از طريق خانههاي سلامت، شوراياريها و... به ما دادهاند ولي به دليل مشکلات مالي در کل کشور، نتوانستهايم حتي براي چاپ پوستر و کارهاي معمول در هر همايش و جشنوارهاي از حمايت متوليان سلامت و فدراسيونها برخوردار شويم.
سلامت: شما از مديريت هفتهنامه «سلامت» خواستيد در ايجاد اين موج اطلاعرساني به شما کمک کند. از ما چه انتظاري داريد؟
هفتهنامه «سلامت» با سابقه درخشاني که دارد مورد توجه، علاقه و اعتماد مردم است بنابراين ايجاد اين صفحه و مصاحبه با اعضاي هيات علمي جشنواره و بيان دلسوزانه پزشکان و متخصصاني که شاهد عوارض مختلف استفاده نابجا از مکملها و ساير مواد هستند و همچنين نوشتن شرححال خود افرادي که در شرايطي از اين مکملها و مواد استفاده کرده و دچار مشکل شدهاند، ميتواند در رساندن پيام بهخصوص به جوانان و خانوادهها موثر باشد. ما همه ميدانيم سلامت، نعمتي است كه فقط وقتي آن را از دست بدهيم، ميفهميم چقدر بزرگ است. دستاندركاران هفتهنامه «سلامت» بايد از هر طريق ممکن اين موج اطلاعرساني را تقويت کنند. مصاحبه با متوليان ورزشهاي همگاني و تلاش براي متقاعدکردن آنها به برگزاري دورههاي بازآموزي براي مربيان ورزشي ميتواند از اقدامهاي موثر باشد.
سلامت: شما گفتهايد مربيان ورزشي نيز بايد در زمان دريافت گواهينامهشان سوگندنامه داشته باشند و خود را به سوگند خود متعهد بدانند؟
بله، همانطور که گروه پزشکي براي دريافت مدرک پزشکي خود سوگند ياد ميکنند بايد اين آيين براي مربيان ورزشي که مردم نوجوانان و جوانان خود را به آنها ميسپارند، اجرا شود. تعداد مربيان ورزشي در کشور بسيار زياد است؛ چرا نبايد سازماني مانند نظام پزشکي که بر کار پزشکان نظارت ميکند و تسهيلاتي هم براي آنها فراهم ميکند، براي مربيان نيز وجود داشته باشد؟
سلامت: از کتاب جشنواره به نام «بايدها و نبايدهاي تناسباندام و بدنسازي» بگوييد.
قرار شده تمام اعضاي هيات علمي در نگارش اين کتاب سهيم باشند. گروه هدف مردم و جوانان هستند بنابراين کتاب بايد ساده و براي عموم قابلدرک باشد. در اين کتاب مردم از زبان متخصصان سلامت کشور با تهديدها و عوارضي که ممکن است فرد را حتي تا پاي مرگ بکشاند يا تا آخر عمر وابسته و ناتوان کند، آشنا ميشوند. اميدوارم اين کتاب براي پايان جشنواره آماده شود.
سلامت: شنيدهايم دبيرخانه جشنواره دائمي خواهدبود. آيا هدف خاصي از اين اقدام داريد؟
بله، اگر بخواهيم با موج گسترده تبليغات رسانههاي خارجي که تلاش دارند با ساخت فيلمهاي جذاب روي جوانان تاثير بگذارند بهطوري که تنها آرزويشان داشتن بازوهاي قوي و هيکلي با عضلههاي نمايان و مثلا بسيار پرقدرت باشد و بتوانند رقيب را با يک مشت از پا دربياورند و از آنسو سودجويان و فروشندگان مکملهاي انسانکش كه غير از سودهاي کلان و نجومي به چيزي نميانديشند، نبايد فقط به برگزاري يک جشنواره و مسابقه قانع باشيم و راه را با تفکر براي برنامهريزيهاي آتي ميانمدت و بلندمدت، شناخت نقاط قوت و ضعف خودمان، تغيير در کريکولومهاي آموزشي مربيان و... آماده کنيم.
سلامت: آيا با سازمان ورزش و جوانان هم ارتباط برقرار كردهايد؟
بله، ما برنامه بلندمدت خود را به اين سازمان دادهايم زيرا در اين سازمان با پتانسيلهاي موجود، کارهاي مثبت فراواني ميتوان انجام داد. در ضمن، مديران اين سازمان به مسووليت خطير خود آگاهاند و منتظر هستيم نشستي با اين عزيزان داشته باشيم.
نگاه فوقتخصص کليه و مجاري ادراري
دکتر شهناز اتابک
هشدار ميدهد:
خطر داروهاي بدنسازي براي کبد و کليه
سلامت: ايشان کي به شما مراجعه کرد؟
متاسفانه زماني به من مراجعه كرد که کليههايش را بهدليل مصرف بيرويه داروهاي بدنسازي از دست داده بود و ديگر نميشد کاري جز دياليز تا پيدا شدن کليه پيوندي برايش انجام داد.
سلامت: آيا از دست دادن کليهها براي تمام اين افراد، اتفاق ميافتد؟
ما نميتوانيم بگوييم ظرفيت نهايي هر کليه چقدر است اما اگر ظرفيت کليههاي فردي کم باشد و داروهاي بدنسازي مصرف كند، امکان از دست رفتن کليهها وجود خواهد داشت.
سلامت: يعني به نظر شما ظرفيت کليههاي اين بيمار پايين بوده است؟
دقيقا همينطور است و به همين دليل نميتوانم قاطع بگويم تمام افرادي که دارو و مکملهاي بدنسازي مصرف ميکنند، حتما کليههايشان را از دست ميدهند اما نبايد از اين نکته هم غافل بود که بيشتر داروهاي بدنسازي، عوارض و آثار منفي کم و زيادي بر کليهها و کبد مصرفکنندگان خواهند داشت.
سلامت: افرادي که پيوند کليه انجام دادهاند، بايد چه ملاحظاتي در زندگي خود داشته باشند؟
بايد تا آخر عمر داروهاي مختلفي از جمله کورتون مصرف کنند. قدرت سيستم ايمني بدن آنها از ديگران بسيار پايينتر است. بايد تمام حواسشان به نوع زندگي و رژيمغذاييشان باشد تا بهدليل ضعيف بودن سيستم ايمني و داشتن عضو پيوندي دچار عفونت و بيماريهاي عفوني نشوند.
سلامت: حرف آخر؟
متاسفانه اين روزها زياد با جوانهايي مانند اين بيمار مواجه ميشويم و متاسفيم از اينکه ميبينيم جوانها از روي هيجان، دست به کارهايي ميزنند که باعث به خطر افتادن سلامت و حتي جانشان ميشود. بهعنوان يک پزشک، به تمام افرادي که تمايل به داشتن اندامي متناسب با مصرف داروهاي بدنسازي دارند، توصيه ميکنم دست از اين تمايلشان بکشند و بدانند خطرهاي ناشي از مصرف اين داروها، خيلي جديتر از چيزي است که فکر ميکنند. هرگز نبايد داروهاي بدنسازي را سرخود مصرف كرد وگرنه عاقبتي جز آنچه در اين پرونده ميخوانند، نخواهد داشت.
برگرفته از سایت سلامت
چاپ خبر - ارسال شده در چهارشنبه 18 بهمن 1391 ساعت 12:21:23 - مشاهده (4762)
- نظرات
- درباره این پست
تاریخ ارسال | 1391/09/07 |
توسط | مدیریت سایت |
تگهای خبر | |
درباره این پست |